Hoa tháng tư

Tháng Ba, qua, tháng Tư, tới.

Cái qua thì qua rất vội

Cái tới lại rất nhẹ nhàng

Khiến ta hoang mang 

Biết rằng đi hay ở

Nhưng không thể nào dậm chân tại chỗ

dẫu có dềnh dang thì vẫn phải tới luôn

Một tháng ba khổ ải trầm luân

vẫn cho ta, hoa gạo ngời sắc đỏ

Và cho ta mạnh bước chân hơn nữa

Mà vào tháng Tư.....

                                          (Nguyễn Đức Thiện)

Tháng ba đã đi theo mùa xuân, tháng tư đã về chưa? Tháng tư về, tháng tư mong manh. Cào cấu màu mắt đen, biết bao xước đỏ...Để những giọt li ti, rơi trên cánh hoa gạo nở . Nóc mái đình, im bặt tiếng chuông reo.

Sao em nghe mùi hương nồng hoa bưởi

Dưới mái tóc dài, đem óng của mẹ, thời con gái thủa xưa

Quện thoang thoảng mùi hương bồ kết

Lất phất mưa phùn, hoa xoan rụng ban trưa .

Tháng tư về chưa? 

Sao tôi nghe mùi nồng nồng của đất.

Những cơn mưa bất chợt... mùa hè.

Ở đâu đó, tiếng dế kêu trong lá

Tụi trẻ trâu, ùa bắt dế, chọi nhau.

Ở đầu làng, tháng tư đã về chưa? 

Sao đã thấy nhạt màu hoa gạo

Nụ loa kèn, ấp e trước gió

Như những thiếu nữ xinh tươi đang ở tuổi xuân thì...

Tháng tư về chưa? 

Em bắt đầu nghe thơm mùa lúa

Cánh đồng xanh, đang dần chuyển màu lửa, tháng tư

Mẹ thông tầm suốt từ sáng quá trưa

Không dám về, ăn chút gì lót dạ.

Mẹ thương đồng lúa, thương con tương lai vất vả

Nên một mình ôm cả nắng, cả mưa.

Con thương mẹ, con thương tháng tư....

Tháng tư đã về chưa....

Mà con giờ thương quá!

(Tháng tư đã về chưa - Minh Nghĩa)

Giữa tháng tư, thường mầu hoa gạo đã bắt đầu phai nhạt, nhưng tháng từ năm nay vẫn bừng sáng và nồng nàn mùa hoa gạo đỏ. Mọi người đã đi vào hạ mình vẫn bình thản ngồi đây cảm nhận chút giao mùa, say xưa vơi truyền thuyết hoa gạo đỏ hay con gọi là hoa Mộc Miên. Nó thương trổ bông vào tháng ba âm lịch hằng năm và gắn liền với câu chuyện tình yêu nồng thắm của một đôi trai gái:  

Ở một bản nọ có chàng trai nghèo khoẻ mạnh, yêu cô sơn nữ xinh đẹp tên Mộc Miên. họ chuẩn bị cưới thì trời đổ mưa, cơn lũ lớn cuốn phăng ngôi nhà và lễ vật của chàng trai. Dân bản thương chàng trai nghèo khổ, bất hạnh liền trồng cây nêu để chàng lên trời hỏi sự tình. Ngày ra đi, chàng buộc vào tay cô gái băng vải đỏ, mỗi đầu có tua năm cánh thay cho lời thề thuỷ chung.

Gặp Ngọc Hoàng, chàng thưa: "Trần gian mưa nắng thất thường, cuộc sống con người rất cực khổ. Xin Người xem xét lại". Ngọc Hoàng hỏi xem ai trông coi mưa nắng, một vị thần tâu: "Đó là thần Sấm, nhưng thần vốn ham vui nên có lúc xao nhãng công việc".Thần Sấm thưa: "Một mình thần không làm xuể. Xin người giữ chàng trai này lại giúp thần làm mưa". Ngọc Hoàng chuẩn tấu và truyền nâng bầu trời cách xa hẳn mặt đất để người hạ giới không lên thiên đình được nữa. Chàng trai đành ở lại thiên đình làm thần Mưa. Nhớ người yêu, nước mắt chàng cứ trào ra khiến trời âm u, mưa ròng rã suốt mất tháng liền.

Nói về cô gái, mong nhớ người yêu, ngày nào cô cũng trèo lên cây nêu trông ngóng. Một ngày tháng Ba, Ngọc Hoàng xuống hạ giới, biết chuyện, Ngài cho cô gái một điều ước. Nàng thưa: "Xin Người biến cây nêu thành loài hoa có rễ bám sâu, thân thẳng, ngọn cao để kẻ tiện dân này có thể nhìn thấy anh ấy, dải vải đỏ biến thành bông hoa để anh ấy nhận ra tiện nữ". Thoả nguyện, Cô gái trèo lên cây cao nhưng vẫn chẳng thấy bóng dáng người yêu đâu cả, quá đau khổ nàng đã gieo mình từ trên cao xuống tự vẫn. Từ trên thiên đình, nhìn những bông hoa đỏ nâng niu linh hồn người yêu, nước mắt thần Mưa lại rơi lã chã. Người hạ giới gọi đó là hoa Gạo, loài hoa đỏ rực như tình yêu nồng thắm, cháy bỏng khôn nguôi.


Xúc động trước câu chuyện tình yêu đó mà có nhà thơ đã viết:

Lửa hạ nhen hồng lên dáng hoa

Đường thôn thắm đỏ sắc quê nhà
Em nhắn: đang mùa hoa gạo nở
Anh về ôn chuyện Mộc Miên xưa!

Tháng 4, nắng đầu hè dịu nhẹ đánh thức những nụ hoa gạo căng tròn bung nở. Hoa không mềm mại kiểu sa mà mang vẻ đẹp giản dị, thô mộc mà thuần khiết.

Dù hương không bay xa

ngào ngạt như dạ lý

nồng nàn như hoa sữa

sắc đỏ vẫn tươi nguyên

vì đó chính là em

thắm tươi màu hoa gạo

hoa của lòng thơm thảo

của lấp lánh ân tình

hoa của lòng thủy chung 

trên cao nguyên lộng gió...

Lan Hương

Hoa gạo khiến lòng người đi xa nôn nao, nhung nhớ. Và cũng từ lâu, hoa gạo trở thành một đề tài riêng bất tận trong thơ và nhạc, để mỗi lần được đọc một bài thơ hay nghe một bản nhạc, lòng lại đầy khắc khoải, dâng lên một nỗi ngậm ngùi khôn nguôi.......

Hoa thắp lửa trên cành báo hiệu mùa hè sang.  Hoa gạo gắn liền với cuộc sống của người nông dân thôn quê. Mùa hoa gạo cũng là mùa của những cơn mưa rào tưới mát đồng lúa xanh đương thì con gái. Hoa kỷ niệm tình yêu ngày đôi lứa chia tay ngỡ ngàng và ấm ức:

Hoa gạo chói như vết son

Em vẽ lên tôi nụ hôn rồi bỏ đi,

Ngày vắng cô liêu

Tôi ngơ ngác nhìn theo cặp môi thắp lửa

Mưa tháng Ba

Hoa gạo rơi tầm tã

Ai ngờ vết son kia...

Đậm thế!

Hoa Gạo (thơ ntt)

Hoa gạo cũng gắn liền với kỷ niệm tuổi thơ chốn thôn quê...Với.....Khúc giao mùa tháng tư:

Khúc giao mùa em hát về tháng tư

Trời rất xanh mây bồng bềnh trong nắng

Chiều bình yên câu hò loang trên sóng

Hoa lục bình tím ngắt cả triền sông

Tháng tư về hoa gạo lại trổ bông

Ai trồng cây giữa  đồng xanh nắng gió

Màu hoa đỏ bùng lên như thắp lửa

Bóng lá tròn dịu mát nắng ban trưa

Tháng tư về chợt nhớ những ngày xưa

Mẹ ru con ầu ơ bên cánh võng

Câu ca dao ...chao ôi! còn lắng đọng!

Trong lòng con cho đến tận bây giờ

Tháng tư về chiều nay nắng ươm tơ

Mắt mộng mơ nhớ một thời con gái

Tóc trâm cài áo dài qua lối nhỏ

Ai mong chờ xao xuyến dệt vần thơ

Bâng khuâng lắm tháng tư về gõ cửa

Nắng rất mềm gợi nhớ những miền xưa

Thân thương quá khúc giao mùa khẽ gọi

Kỷ niệm về ru nỗi nhớ chơi vơi...!

Thuyền Thu

Mùa sẽ đến, hoa gạo xưa lại đỏ

Ta cứ mơ kỉ niệm cũ ngày nào.

Góc quán nhỏ tiếng xe rung vụn vỡ

Lọt tán lá chùm nắng khẽ xôn xao.

Đừng xa nhau, em có nghe thì thào

Lời của gió níu chân người ngày ấy.

Ta âm thầm bắt đầu cuộc trốn chạy,

Để biết rằng tim lại rộn nhịp đau.

Ta nhận ra sắc đỏ sự khởi đầu

Cũng là lúc ta thốt lời hẹn cuối.

Niềm mê đắm bên em không thể nói

Ta đành về lưu luyến ấy chôn sâu.

Mùa đã đến, giờ em ở nơi đâu

Gửi cho ta chút thoáng hương ngày ấy?

Vỗ về ta trong nhớ thương sóng dậy

Chờ một ngày sắc đỏ lại tìm nhau.

(Sắc Đỏ Tìm Nhau - Nguyễn Hoàng)

“Thế là chị ơi.

Rụng bông gạo đỏ.

Ô hay, trời không nín gió.

Cho ngày chị sinh”.

(Cho một ngày sinh)

Câu thơ của Đoàn Thị Tao thật gần gũi, chân thật và mang nhiều dư âm. Bài thơ này của Đoàn Thị Tảo sau này được nhạc sĩ Trọng Đài phổ thành bài hát “Chị tôi”, được rất nhiều người yêu mến. Bài hát có giai điệu da diết, cứ như một sợi dây xúc cảm day dứt và dai dẳng, khiến chúng ta không khỏi nao lòng mỗi khi nhìn thấy sắc đỏ rực trời của những bông hoa gạo mỗi độ tháng ba về, tháng ba qua và tháng tư đến cho ta hưởng trọn mọi " Cung bậc màu hoa gao ":

" Thế là chị ơi rụng bông hoa gạo..."

Câu thơ xưa, bao nhiêu người đang hát...

Câu thơ nay em dành tặng cho người...

Cháy lên nhìn

Cháy lên lời

Cháy lên môi

Cháy lên nước mắt

Cháy lên nụ cười

Cháy lên hạ đỏ

Ơi trái tim mang lửa mặt trời

Khao khát đốt màu hoa gạo

Cho phố hừng lên

Cho phố bừng lên

Cho phố ngời lên

Như từ ngàn năm hú gọi

Như từ trăm năm vang dội

Như âm ba của rừng

Như vũ điệu của gió

Như cung bậc của dòng sông

Và như tấm áo choàng của vầng trăng

Trút xuống

Phủ lên dập dờn ngọn sóng

Có buổi chiều nhón nhịp chân trần

Phố quay vũ điệu walse ngày cuối hạ

Có buổi chiều dìu từng chiếc lá

Hoàng hôn tím gót tango

Khúc giao hưởng ngày chưa bén lửa

Ủ trong màu hoa gạo

Đỏ một mùa chờ

Cháy một mùa chờ

Và réo rắt

Nghiêng tình nốt lặng trong mơ

Ơi trái tim ấp ủ lứa đôi

Khát khao cháy màu hoa gạo

Phố đã thu rồi

Ngai ngái heo may

Mà ngón thon vẫn khảy lên trong trong chiều bạt gió

Cung bậc một mùa say...

.

Trích trong tập Nhiên Sơ – Đặng Hà My nhà xb văn học 2011

Thương lắm, nhớ lắm những bông hoa gạo! Trong hành trang của người đi xa, mãi vương vít một sắc hoa giả tưởng , một khúc tình thơ cho những nối nhớ đầu đời: 

Nay chẳng có nhưng xưa từng đã có

Một loài hoa không cứ Gạo tháng Ba

Mỗi người riêng mang nỗi nhớ đầu đời

Hay chưa có cứ thế mà mong đợi

Hoa giả tưởng nhưng em đừng giả tưởng

Để anh mơ như nhạc "láng giềng" ơi!

Để như ai réo rắt khúc thơ tình

Dẫu đôi lúc đấm tim mình:"Còn thức?"

(langthang - net)

Rồi ta thấy mình nhẹ nhàng hơn, phấn chấn hơn để mặc  lòng tự tình với tháng tư:

Tôi ngồi tình tự với tháng Tư

Một đêm trong veo và bí ẩn

Những vì sao xanh xa thẳm

Rủ nhau về xếp những giấc mơ xanh.

Con sông chẩy qua câu hát bình yên

Có hạt phù sa nở hoa thơm hương mới

Tháng Tư gọi…

Hoa gạo bập bùng

Rơi!

Tôi cúi nhặt từng đốm lửa trời

Gom cho mình từng mảnh hồng khao khát

Nghe gió nồng nàn thổi qua tháng tư – và hát

Sao em không về để ký ức lênh đênh!

Cánh buồm trôi xa

chở tháng Tư về thăm thẳm miền em

Em như đêm

Trong veo

Bí ẩn

Và gọi những vì sao xanh xa thẳm

 Rủ nhau về xếp những giấc mơ xanh!

Đêm

Một mình,

Thầm thì từng tiếng tự tình tháng Tư!

(St)

Nắng tháng tư không còn run rẩy nép mình .… Nắng tháng tư cũng không chói chang gay gắt... Nắng tháng tư nồng nàn như một tình nhân đang độ xuân thì, tràn đầy yêu mến, khát khao và hiến dâng, cùng gió tháng tư dệt nên những bài tình tươi mới tuổi bình yên…



Phố tháng Tư - phố dài nỗi nhớ

Gió nồng nàn ve vuốt những môi hôn

Mây tháng Tư xôn xao lời yêu cũ

Cứ thuỷ chung xanh mãu đến nồng nàn!

Chỉ con đường tháng Tư thay sắc nắng

Nắng đổi màu, nắng ấm giấc mơ hoa

Thương bàn chân tháng Tư về lặng lẽ

Ngác ngơ tìm một vạt nắng chiều xa…

Dinhkhoa

Nói tới hoa tháng 4, người ta nghỉ ngay tới sự tinh khôi, trong trẻo của hoa loa kèn. Hoa loa kèn chỉ nở gần như duy nhất trong tháng tư sau một thời gian bảy tháng chăm sóc nên mùa hoa loa kèn đến và đi rất nhanh. Vẻ đẹp của hoa cũng giống như thời tiết tháng tư đầu hè vừa ngọt ngào, man mác với những cơn gió và những tia nắng nhẹ nhàng của khoảnh khắc giao mùa nên "loài hoa tháng tư" cũng để lại trong lòng mỗi người biết bao xao xuyến, vấn vương. 

 

Ừ nhỉ!  Tháng tư

Hoa loa kèn loang trên phố

Màu trắng như nỗi nhớ

Tháng tư .

 Ừ nhỉ !Đã tháng tư

Em không thích nàng Bân với vẻ dịu dàng diệu vợi

Đan cho cho chồng một mùa nông nổi

Một mùa bóng tối

Khi hết heo may

 Ừ nhỉ !Tháng tư

Chút lạnh về trên nhánh gầy của loa kèn đầu vụ

Những bông hoa thành phố

Thiếu gió

Thiếu sương

Thật đáng thương.!

 

 Em mang về nhà cả tháng tư

Những nhánh loa kèn oằn mình trên bình sứ

Nhụy vàng hay bụi phố?

Nửa thèm giá sương nửa khát nắng hanh

 Ừ nhỉ tháng tư!

Sáng nay em cẩu thả

Tấm áo khoác bỏ quên trên mắc

Anh không mặc

Khi sông đầy gió

Tháng tư về

Còn lạnh không anh?

Lê Mai Thảo

Hoa Loa kèn, hay còn gọi là hoa Huệ Tây được mọi người yêu thích vì mang một vẻ đẹp nhẹ nhàng, bình dị nhưng quý phái và mang một hương thơm ngan ngát dịu nhẹ. Hoa lôi cuối mọi người về một truyền thuyết tình yêu qua bài thơ của Thái Ba Tân:


 

Xưa, có chàng trai nọ

Phải đi chinh chiến xa,

Để lại vợ chưa cưới

Phải một mình ở nhà.

Chàng mở tung lồng ngực,

Giờ chia tay lên đường,

Lấy trái tim nóng hổi

Trao cho người yêu thương.

“Nay anh đã là lính.

Lính không cần trái tim.

Anh trao nó em giữ,

Để anh luôn bên em.”

 

Cô giữ trái tim ấy

Trong chiếc tráp bạc con,

Và bắt đầu chờ đợi,

Chờ đợi trong héo mòn.

Tháng nam trôi chậm chạp,

Chậm chạp tháng năm trôi.    

Năm năm nàng chờ đợi,

Rồi con số gấp đôi.

Bố mẹ muốn có cháu,

Bảo nàng đi lấy chồng.

Em gái nói chàng chết.

Nàng lắc đầu bảo không.

Rồi thêm mười năm nữa,

Người yêu vẫn chưa về.

Tóc bắt đầu điểm bạc,

Dáng đi đã nặng nề. 

Chỉ trái tim vẫn thế,

Vẫn tràn đầy thương yêu.

Bà vẫn chờ trước ngõ

Hàng ngày, vào buổi chiều.

Một hôm, bà bỗng gặp

Một người bạn của chàng.

Người này nghe kể chuyện,

Mắt rơm rớm, ngỡ ngàng.    

 

Sau một hồi do dự,

Ông nói người yêu bà

Đã chiến đấu dũng cảm,

Ngã xuống chiến trường xa.

Ông bỏ đi như chạy,

Luôn cúi mặt xuống đường

Vì đang tâm nói dối 

Người đàn bà đáng thương.    

Thực ra hắn chưa chết,

Mà còn sống vùng này.

Hắn là tên thủ lĩnh

Một băng cướp gần đây.

 

Số là khi đi lính,

Hắn để tim ở nhà,

Thành người vô tri giác,

Luôn xa lánh đàn bà.

Hắn chỉ thích chém giết,

Nên khi hết chiến tranh

Lập một băng cướp lớn

Ẩn náu ở rừng xanh.

Ông, dẫu căm ghét hắn,

Thương bà, lòng xót xa,

Nên buộc phải nói dối,

Cả việc hắn yêu bà.


 

Người đàn bà tội nghiệp

Một hôm vội lên đường,

Ôm theo chiếc tráp bạc,

Tìm mộ người yêu thương.

Khi qua khu rừng rậm,

Một toán cướp nhảy ra.

Mặc nạn nhân than khóc,

Kể về người yêu bà,

Bọn cướp hung dữ ấy,

Lấy chiếc tráp mang đi,

Về đưa cho thủ lĩnh.

Tên này mở, tức thì

 

Nhận ra tim của hắn,

Trái tim vẫn còn tươi.

Bỗng trái tim lên tiếng

Bằng giọng nói con người:

“Hãy vì tình nghĩa cũ,

Đừng làm bà đau lòng,

Để bà tiếp tục nghĩ

Mày là thằng đàn ông!”

Tên cướp nghe, ra lệnh

Trả chiếc tráp cho bà,

Còn sai chúng dẫn đến

Một chiếc mộ giả vờ.    

 

Bà ngồi bên ngôi mộ,

Ôm chiếc tráp, khóc thầm,

Thương người chồng chưa cưới

Bà chờ đợi nhiều năm.

Rồi bà chết, sau đó,

Từ đất ngôi mộ này

Mọc lên loài hoa mới,

Gọi là hoa huệ tây.

Đó là hoa chung thủy,

Cao thượng và trắng trong,

Hoa của những người vợ

Không ngừng thôi chờ chồng.

 

Đôi khi những xô bồ cuộc sống níu hai vai tạo nên sức nặng kéo cảm xúc của ta trì xuống một cách thảm hại thì màu trắng và hương thơm tinh khiết của loa kèn nhẹ nhàng nâng cảm xúc bay lên…

Những ồn ào trôi hun hút lòng đêm

Những bụi bặm tan theo sương khi bình minh hé mắt

Phố xuân thì, ban mai thanh khiết

Sau giấc ngủ vùi vòm ngực tháng Tư

Phố tràn hoa…

Nắng vờn hoa

Hát tình ca

Ngân nga trên những chuyến xe hoa chở mùa vào phố

Như  những chú chim xanh nằm ngoan chúm chím mỏ, mơ màng ngủ…

Những đóa nở xòa – cong cong kèn hoa, vang ca vành môi gió

Hương ngọt nụ cười thiếu nữ

Hoa loa kèn tươi mát đến bình yên!

(Trích: Hoa loa kèn thơm phố tháng Tư xanh )

Có lẽ hoa loa kèn chỉ thuộc về tháng 4, thuộc về những khoảnh khắc giao mùa dịu nhẹ. Bởi mỗi mùa hoa loa kèn đến rồi đi nhanh chóng, để lại trong lòng người những dư âm, vương vấn khôn nguôi:

 

Tháng Tư về giữa phố rợp màu hoa

Dòng người qua cũng bớt đi ồn ã

Phố phường xanh nắng hạ

Nắng ươm vàng mắt trong

Nói đi em những điều giữ chặt trong lòng

Anh đem nỗi buồn hong giữa nắng

Trời xanh im vắng tiếng cười

Rèm mi đừng chớp kẻo lệ sa

Tháng Ba đi qua sao thạch thảo vẫn tím ngần ký ức

Dã quỳ vàng rực

Như niềm kiêu hãnh em giữ nơi lồng ngực

Phập phồng đớn đau

Tháng Tư đến rồi sao chẳng bảo gì nhau

Cứ một mình ngân nga bản romance lặng lẽ

Mưa bão mùa hè

Phong kín lối yêu.

(ST - Romance cho tháng tư)

 .... Có  khi người yêu hoa chưa kịp ngỡ ngàng trước màu trắng tinh khôi và hương thơm thanh khiết thoắt ẩn thoắt hiện khắp các con phố thì cái nắng gay gắt giữa hạ đã đến và mang hoa đi. Để lại trong lòng người một một sự  tiếc nuối về chút gì lãng mạn đã qua...

Đi qua tháng tư

Ai chở loa kèn, đi qua tháng tư...

Mùa sang bao giờ 

Mà lòng bâng khuâng?

Tháng tư xuống phố

Gió hát thì thầm

Chiều buông chầm chậm

Nỗi nhớ tìm về.

Nắng xuyên qua lá

Hạt sương lìa cành

Chưa kịp gọi tên

Bài thơ viết vội.

Rồi hết tháng tư

Loa kèn thôi nở

Người đi xa lắc

Nhớ nẻo đường về.

Hay ta vụng về

Lạc mất mùa hoa

Thôi đành lỡ hẹn

Một vết thời gian.

(Tôi là gã lãng du - Lãng du ca)

Hoàng Thanh Hải

(Ảnh và thơ do chủ blog sưu tầm)